مکملی که به تازگی بین بدنسازان محبوب شده، مکمل پمپ است که در کشور های خارجی به آن بوستر نیز گفته میشود. اسم آن به دلیل عملکرد مانند پمپ اش هست که خود انگیزه ای برای دانستن طرز عملکرد و تاثییرات آن است!
مهم ترین عملکرد آن افزایش جریان خون در عضلات است. یعنی به طور مستقیم باعث افزایش قدرت عضلانی نمیشود ولی انرژی ورزشکاران را از طریق افزایش اکسیژن رسانی و تغذیه سلول ها بیشتر میکند که باعث افزایش عملکرد بدنی میشود. برای کسانی که میخواهند از این مکمل استفاده کنند باید بدانند این مکمل برای انجام تمرینات معمولی نیست چون این مکمل انقدر تپش قلب شما را زیاد میکند که انگار دارید میدوید و بیشتر برای افرادی هست که مسابقه ورزشی پیش رو دارند یا تمرینات سنگین انجام میدهند.
ترکیبات مکمل پمپ ، انرژی زایی زیاد آن را توجیه میکند. مکمل پمپ حاوی مجموعه ای از آمینواسید هاست .یکی از آن ها ال-آرژنین است که به عنوان پیش ساز نیتریک اکساید عمل میکند .نیتریک اکساید خود ماده است که منجر به گسترش عروق خونی و افزایش جریان خون میشود. دومین آمینو اسید بتا آلانین است که در بیشتر مکمل ها دیده میشود، یک آمینواسید غیر ضروری است و در تولید کارنوزین نقش ایفا میکند و باعث به تاخیر انداختن تولید اسید لاکتیک شده که در نتیجه استقامت عضلانی را درحین تمرین افزایش میدهد. از دیگر مواد تشکیل دهنده میتوان کافئین را نام برد که ماده محرکی است و باعث تحریک سیستم عصبی مرکزی میشود. از دیگر مواد کراتین است که یه ماده طبیعی است و در عضلات بدن به طور طبیعی تولید میشودو باعث میشود تولد آدنوزین تری فسفات که واحد انرژی زایی در بدن است ، زیاد شود. برای بسیاری از بدنسازان این سوال پیش آمده که مکمل بتا آلانین برای آن ها بهتر است یا کراتین که مکمل پمپ هر دو آن ها را در خود جای داده و اثرات هردو را دارا است. از دیگر مواد تشکیل دهنده سیترولین مالات هست که باعث افزایش تولید اکسید نیتریک میشود که جریان خون را بهبود میبخشد. از سایر مواد استفاده شده، سولفات آگماتین است که آن اهم در اتساع عروق نقش دارد .مواد طبیعی دیگری که در این مکمل وجود دارد میتوان از عصاره چغندر اسم برد که دارای مقادیر زیادی از نیترات است و باعث تولید اکسید نیتریک میشود که جریان خون را افزایش میدهد.
لازم به ذکر است این مکمل علاوه بر افزایش خون رسانی اثرات مفید دیگری هم دارد مانند اینکه قدرت وتمرکز را افزایش میدهد که این به کمک کافئین صورت میگیرد و باعث میشود بدنسازان بهره وری بیشتری در حین تمرین داشته باشند. به علاوه استقامت عضلانی را از طریق بتا الانین زیاد میکند که ورزشکار فشار را بیشتر بتواند تحمل کند. از دیگر فواید آن میتوان به بهبود بازسازی عضلانی اشاره کرد که زمان ریکاوری را کوتاه میکند و باعث میشود شما زمان فعالیت ورزشی خود را زیاد کنید. درباره چربی سوزی آن میتوان گفت به عنوان چربی سوز محسوب نمیشود ولی با افزایش طول مدت تمرین میتواند اثرات چربی سوزی داشته باشد.
نکات قابل توجه در مصرف پمپ
این مکمل چون انرژی بدن را زیاد میکند بهتر است قبل از ورزش استفاده شودتا ورزشکار از آن انرژی در حین تمرین استفاده کند. به علاوه این مکمل را نمیتوان با سایر مکمل ها استفاده کرد و به صورت تنهایی استفاده میشود، مگر اینکه قبل ورزش با کراتین و یا کافیین استفاد شود که تاثیرات آن را افزایش دهد البته به شرطی که مواد انرژی زا از حد خود تجاوز نکند. و همینطور مصرف پروتیین یا کربوهیدرات و مواد معدنی و یا ویتامین هارا زیاد بکنید چون کاربرد پمپ انتقال مواد مغذی به عضلات است پس با مصرف بیشتر آن ها تاثیر این مکمل بیشتر میشود
از محدویت استفاده از آن میتوان به محدودیت سنی اشاره کرد. به علاوه اینکه برای افرادی که دارای کوچکترین مشکلات قلبی و عروقی هستند و یا استرس بالایی دارند، استفاده از این مکمل ممنوعیت دارد. به علاوه افرادی که عمل جراحی در پیش دارند یا در دوران نقاهت بعد از عمل هستند ،نمیتوانند از آن استفاده کنند. نکته دیگری که باید به ان توجه کرد این است که نباید به مدت زمان طولانی استفاه شود چون بدن به آن عادت میکند و دیگر انرژی کافی و زیاد را به بدن نمیدهد. ودر کل برای استفاده به خصوص برای ورزشکاران تازه کار باید حتما با مشورت پزشک و یا مربی باشد.
عوارض استفاده از این مکمل:
این مکمل به دلیل داشتن کافئین و آرژنین ممکن است با استفاده زیاد از حد آن باعث افزایش ضربان قلب و افزایش فشار خون شود که در ادامه مصرف آن باعث اختلالات قلبی و عروقی میشود. همینطور از تاثیر آن بر سیستم عصبی در صورت استفاده بلند مدت از آن نمیتوان چشم پوشی کرد که باعث عصبانیت ،بیخوابی و حتی افزایش احتمال سکته مغزی میشود. از دیگر عوارضی که شاید داشته باشد، اختلالات هورمونی است که ممکن است باعث تغییراتی در سطح تستوسترون و یا استروژن و … شود که منجر به تغییرات رفتاری یا افزاش رشد مو و دیگر تاثیرات عدم تعادل هورمونی شود. به علاوه تاثیرات زیادی بر کبد و کلیه میگذارد زیرا این مکمل دارای مواد فعالی است که باعث میشود نفوذ به کلیه و کبد بیشتر شود. البته همه این عوارض بستگی به چگونگی مصرف شما دارد که نوع و میزانی که مصرف میکنید چگونه باشد.
میشود پمپ طبیعی را استفاده کرد؟
اولین سوال این است که مکمل پمپ طبیعی چیست؟ به طور کلی هر ترکیبی که خونرسانی را زیاد کند یک نوع پمپ طبیعی محسوب میشود مانند آمینواسید سیترولین که پیش ساز آرژنین است و میوه ای که به طور طبیعی این آمینو اسید را داراست، هندوانه هست. شما میتوانید قبل تمرینات آب هندوانه مصرف کنید . از دیگر مواد طبیعی میتوان به چغندر نیز اشاره کرد که در مکمل پمپ هم وجود دارد . یک مطالعه در سال 2012 بر روی گروهی زن و مرد نشان داده که خوردن 200 گرم چغندر منجر به افزایش سرعت دویدن آن ها به طور قابل توجه ای شده است. و در مقاله ی دیگری در سال 2011 نیز اثرات رفع خستگی و کاهش فشار خون و جذب بیشتر اکسیژن نشان داده شده است. ماده دیگری که به عنوان پمپ طبیعی در نظر میگیرند تری متیل گلیسین هست که یک ماده مغذی غیر ضروری است و نام دیگر آن بتایین است و در اسفناج، کینوا و سیب زمینی شیرین میتوان آن را یافت. و بیشتر با تاثیر آن بر قدرت عضلانی شناخته شده است که منجر به افزایش قدرت قبل تمرین میشود.
سوالی که شاید برای ورزشکارانی که مسابقه دارند پیش بیاید این است که این مکمل به عنوان دوپینگ محسوب میشود؟
باید گفت خیر زیرا ترکیبات موجود در این مکمل با ترکیبات اعلام شده توسط گروه کارشناسان وادا ( سازمان جهانی مبارزه با دوپینگ) یکسان نیست پس مصرف آن منعی ندارد.